MALDEGEM - 07 oktober 2022

De Vlaamse regering wil 4.000 hectare bos planten tegen 2024. Daarvan is er, sinds de start in 2019 nog maar 656,4 hectare geplant. Als we dit traag tempo aanhouden dan zouden we, volgens een berekening van het Agentschap Natuur en Bos, in 2024 maar 1.153 hectare extra bos hebben. Het zal dus moeilijk worden om die 4.000 hectare te halen.

HAGEN DOEN GEEN GOEDE LANDBOUWGROND VERDWIJNEN. BOSSEN SOMS WEL.

Vlaams Parlementslid Bart Van Hulle (Open Vld) vindt dat bebossing in eerste instantie moet gebeuren op gronden die als bos- en natuurgebied bestemd zijn. In realiteit, waarschijnlijk omdat ze alsnog die 4.000 hectare proberen te behalen, wordt recentelijk ook landbouwgebied vaak bebost niet alleen schrale landbouwgrond, maar ook vruchtbare, wat terecht op veel wrevel stoot vanuit de landbouwsector. Vruchtbare landbouwgrond moet beschikbaar blijven voor onze landbouwers. Of zoals president Macron recentelijk zei: “La Nation doit se tenir aux côtés de nos agriculteurs pour assurer notre souveraineté alimentaire.”

14.550 hectare van de 45.350 hectare die als bosgebied bestemd is, is vandaag niet bebost en op een deel van de 67.734 hectare van de 127.800 hectare bestemd als natuurgebied zijn er ook mogelijkheden voor bebossing. Er is dus genoeg plaats in natuur- en bosgebied om te bebossen zonder hiervoor landbouwgebied aan te snijden. Bossen aanplanten op vruchtbare landbouwgrond zal onze ruimtelijke ordening ook verder versnipperen, wat de problemen van zonevreemde gronden alleen maar zal vergroten.

ALS OPLOSSING STELT BART VAN HULLE VOOR OM MEER HAGEN TE PLANTEN.

“Hagen doen geen landbouwgrond verdwijnen, bossen soms wel. Vroeger stonden er overal in Vlaanderen hagen. De laatste decennia zijn deze langzaamaan uit het landschap verdwenen door de naoorlogse beslissingen inzake ruilverkavelingen en schaalvergroting in de landbouw. Vlaams Parlementslid Bart Van Hulle (Open Vld) wil hagen en houtkanten terugbrengen omdat ze veel voordelen hebben. Zo zijn ze niet alleen goed voor de biodiversiteit, halen ze CO2 en fijn stof uit de lucht, slaan ze koolstof en water op in de bodem, maar ze beschermen ook tegen erosie en overstromingen en reduceren de verspreiding van ammoniak en pesticiden.

In 2020 lanceerde Wallonië een hagenplan met de slogan ‘Yes, we plant!’ met als doelstelling om tegen 2024 4.000 kilometer hagen aan te planten. Het plan kent een succes. Op anderhalf jaar tijd is er in Wallonië meer dan 1.400 kilometer aan haag aangeplant. Dit gaat dus veel sneller dan bebossing.

Niet enkel Wallonië zet volop in op hagen, ook onze buurlanden zijn hiermee bezig. Zo wil Frankrijk tegen eind 2022 7.000 kilometer aan hagen planten. Nederland wil tegen 2050 zelfs 150.000 kilometer aan houtwallen (hagen en heggen) aanplanten. Ook verschillende Duitse deelstaten hebben programma’s om meer hagen te planten en het Verenigd Koninkrijk heeft historische hagen die ze beheren, beschermen en waarvan ze de uitbreiding stimuleren.

Zeer binnenkort zal er ook in Vlaanderen een actieplan hagen en heggen opgestart worden met de bedoeling om tegen 2030 hagen aan te planten en ze beter te beheren en beschermen.

Eén van de doelstellingen in het lokaal energie- en klimaatplan bestaat erin om tegen 2030 0,5 meter haag per Vlaming te realiseren. Dat betekent 3.300 kilometer extra hagen tegen 2030.

De Vlaamse overheid vergoedt alle kosten aan landbouwers die hagen planten. Vorig jaar kwamen er desondanks langs die weg nagenoeg geen hagen bij. Dit is te wijten aan een te omslachtige procedure en aan het feit dat de subsidie niet bekend is.

MIJN VOORSTEL IS OM DEZE PLANNEN VERSNELD UIT TE VOEREN, AL TEGEN 2024.

OOK IS ESSENTIEEL DAT WE ALLE INSPANNINGEN CENTRALISEREN DOOR ZE SAMEN TE BRENGEN IN ÉÉN PLAN.

Vlaams Parlementslid Bart Van Hulle: “Er zijn nog redenen waarom hagen een goed alternatief en/of aanvulling zijn voor bossen.”

Hagen kunnen op veel plaatsen door bijna iedereen onmiddellijk aangeplant worden. Stel dat Vlaanderen werk wil maken van 3.300 kilometer hagen (0,5 m x 6,6 miljoen Vlamingen) volgens het lokaal energie- en klimaatpact, dan zou dit per gemeente gemiddeld 11 kilometer aan haag zijn. Als beide kanten van een weg worden gebruikt, komt dit neer op 5,5 kilometer aan haag per kant van de weg. Dat lijkt me voor elk van onze driehonderd gemeenten heel makkelijk te halen. Dit zou een grote en onmiddellijke impact op de biodiversiteit en het klimaat hebben. Trouwens, de wegen, domeinen…die de Vlaamse overheid zelf in eigendom heeft kunnen als eerste aangewend worden. Ook landbouwers, bedrijven, natuurverenigingen, scholen, … zouden mee op die kar kunnen springen.

Bovendien is het aanplanten van hagen voor Vlaanderen zeker niet duurder dan het planten van bossen. Vandaag subsidieert Vlaanderen bebossing voor een bedrag van 25.000 euro per hectare, dit terwijl de kosten voor de bebossing eigenlijk veel lager zijn. Dat houdt in dat voor de waardevermindering van de grond door bebossing de Vlaamse overheid een aanzienlijk extra bedrag betaalt. Daarentegen is de grond die je nodig hebt om hagen te planten vaak al gratis beschikbaar. Het gaat namelijk over de randen van wegen, akkers, enzovoorts. Dit is voor het planten van bossen niet het geval, deze grond moet vaak eerst aan hoge prijzen aangekocht worden.”

Vlaanderen heeft een budget van 122 miljoen euro voorzien om tegen 2024 4.000 hectare bossen aan te planten. Die 4.000 hectare zullen dus wellicht niet gehaald worden. Die 122 miljoen euro zal dus niet volledig uitgegeven worden. Dat geld zou dan voor iets anders gebruikt kunnen worden, bijvoorbeeld de energiecrisis of het versneld uitvoeren van een globaal hagenplan.